Is de kerk ook onder de veiligheidsdiensten? Een lezing van Beatrice de Graaf's 'Heilige strijd' met het oog op de preek

Samenvatting

Op verzoek van de synode van de Protestantse Kerk in Nederland schreef terrorismedeskundige Beatrice de Graaf, hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, een deskundig en gelovig essay over veiligheid. Zij verbindt haar deskundigheid op het terrein van veiligheidsstudies met een aantal lijnen in de christelijke traditie, met name vanuit Augustinus. Ze maakt zichtbaar hoe haar vakgebied, dat ze met veel kennis van zaken toegankelijk maakt, verbonden is met haar eigen levensbeschouwelijke traditie, het christelijk geloof. In de media treedt De Graaf regelmatig op. In De Wereld Draait Door, Nieuwsuur, en Pauw geeft ze regelmatig haar visie op terrorisme en veiligheid, deskundig en met overtuiging. In het essay dat ze op verzoek van de kerk schreef combineert ze haar deskundigheid met haar geloof, waarbij De Graaf benadrukt niet als theoloog te schrijven, theologie is immers niet haar vak. Die voorzichtigheid is het kenmerk van zorgvuldige wetenschap. De titel is in elk geval spannend genoeg: “Heilige strijd. Het verlangen naar veiligheid en het einde van het kwaad.” Wie direct aan islamisten denkt, wordt door De Graaf even op het verkeerde been gezet. Ze neemt de lezer mee naar de tijd van Augustinus, waar ook zelfmoordenaars rondliepen en verheerlijkt werden, waar de zogenaamde “circumcelliones” moordend rondgingen, in naam van hun heilige strijd. Het zal nog tot pagina 130 in het essay van De Graaf duren, totdat duidelijk wordt dat Augustinus schreef tegen een fanatieke christelijke groepering. Het typeert De Graafs stijl van schrijven. Met veel nuance brengt ze de echte en beleefde veiligheid in beeld.