Vieren & Preken

Cursusbeschrijving

Homiletiek en liturgiek

In het eerste, theoretische, gedeelte van deze cursus worden beginselen, inhoud en vorm van de liturgiewetenschap en die van de homiletiek besproken. Hierbij wordt ook aandacht gegeven aan gender, waarin aspecten van diversiteit en gendersensibele taal worden behandeld. Wat het liturgiewetenschappelijk deel van de cursus betreft, wordt ingegaan op de vraag hoe de liturgie als wetenschappelijke discipline kan worden bestudeerd. Tevens worden actuele ontwikkelingen op liturgisch gebied behandeld in relatie tot eerdere liturgische ontwikkelingen in de klassiek gereformeerde traditie en die in de Liturgische Beweging. Vervolgens wordt de liturgische organisatie van ruimte (kerkgebouw, plaats van samenkomst) en tijd (weekorde, jaarorde en de hiermee verbonden roosters) verkend. In het homiletisch deel wordt eerst ingegaan op wezen, inhoud en vorm van de prediking. Enkele centrale visies op de prediking in de protestantse traditie worden behandeld. Dat gebeurt mede aan de hand van het analyseren van concrete preken. Voorts wordt ingegaan op de rol en betekenis van retorica en communicatiewetenschap in relatie tot de homiletiek.

Preekweek

In het tweede deel gaat het om de kunst van het voorgaan. Hierin wordt gewerkt aan het liturgisch vormgeven van een dienst, het leren kiezen van liederen en het formuleren van gebeden. De hoofdmoot van dit practicum bestaat in het voorbereiden en presenteren van een preek over een opgegeven Schriftgedeelte. Aan de hand van een stappenplan wordt een preek gemaakt. Deze wordt vervolgens voor de groep gepresenteerd en met de groep besproken. De preekweek wordt afgestemd met de vakken Exegese II en Belijden en traditie. Dit onderdeel wordt afgerond met een presentatie van de preek waaraan is gewerkt.

Stage

Het derde onderdeel is de oefening tijdens de stage en de reflectie daarop. In de stagegemeente of – instelling gaat de student in drie diensten voor waarvan een op college aan de hand van een opname wordt besproken en een op de stageplaats zelf. Voorafgaande aan iedere dienst waarin student voorgaat, worden orde van dienst en preek aan een uit het corps van hoogleraren en docenten afkomstige en aan deze student toegewezen mentor voorgelegd. De mentor verleent toestemming om voor te gaan. Met het verwerken van eerder verworven kennis en vaardigheden en het verrekenen van meerdere vakgebieden en vakperspectieven wordt geanticipeerd op de kennisintensieve en breed geschakeerde beroepspraktijk van een gemeentepredikant of predikant geestelijk verzorger. Eén van de diensten die gehouden zijn, wordt op college besproken.

Theo Pleizier
Theo Pleizier
Universitair docent Praktische theologie

Mijn onderzoeksinteresses zijn onder meer pastorale zorg, preken, spiritualiteit en missionair gemeente-zijn.